We willen graag weten of Finland een fijn land is om te camperen, maar kunnen er niet al te veel informatie over vinden. Daarom besluiten we het zelf uit te proberen. Gewapend met een vertaal-app nemen we vanuit het Zweedse Kappellskär de ferry naar Finland, om daar te beginnen met een ontdekkingsreis door het land van duizend meren.
De ferry brengt ons in Naantali, een van de belangrijkste toeristische stadjes van Finland. het heeft een gezellige haven met een mooie boulevard en we bezoeken ook het oude centrum met houten huizen.
De volgende dag rijden we naar de camperplaats aan de kade in Turku, waar we een stadswandeling maken door het nabijgelegen centrum. Hier blijkt waarom het Turkusyndroom in Finland een begrip is geworden: het staat voor modernisering zonder respect voor historische gebouwen en het op die manier volledig verknallen van een stad.
Bij een van de toeristenbureaus krijgen we een Unescobrochure in de handen, waarin Vanha Rauma onze aandacht trekt: een oude stad, waarvan het centrum volledig uit hout is opgetrokken. We verkennen die werelderfgoed lopend. Vervolgens komen we langs het stadje Nokia, waar rond 1980 de eerste autotelefoons werden gemaakt. Het gelijknamige bedrijf is allang verkocht en verplaatst.
Tampere is de tweede stad van Finland. We fietsen door het centrum met enkele mooie gebouwen in de art-nouveaustijl. In de oude markthal is in de klassieke houten stalletjes van alles te koop en vanaf de oude observatietoren, populair bij abseilers, heb je een prachtig uitzicht over de stad, waaronder de wijk Pispala. Deze wijk ligt op een bergkam en is uitgeroepen tot de mooiste van Tampere, met een groot aantal lange houten trappen. Als we die hebben beklommen, hangt de tong ons bij wijze van spreken op de schoenen.
Houtkachel
In de wijk Rauhalahti in de stad Kuopio bezoeken we de Jätkänkämppä, een houthakkerslodge met de grootste rooksauna van Finland. De lodge is nu een restaurant, waar het vlees op traditionele wijze wordt klaargemaakt in een kuil in de grond met daaroverheen brandende blokken hout. De stoker van de sauna is ’s morgens vroeg al begonnen met het opstoken van de houtkachel, die geen rechtstreekse afvoer naar buiten heeft. De rook verspreidt zich door de saunaruimte en brengt de muren op de gewenste temperatuur. Daarna wordt de rook afgevoerd door een luik te openen en kunnen de gasten de sauna gebruiken.
Die avond is er een demonstratie van een houthakker die laat zien hoe men vroeger de boomstammen over het water vervoerde. Vooraf vragen wij ons af hoe het mogelijk is dat die mannen kunnen balanceren op de gladde ronde boomstammen. Het antwoord komt aan het eind van de demonstratie, als de houthakker uiteindelijk helemaal kopje onder gaat. Tijdens deze komische show genieten we van live-accordeonmuziek.
Monniken
Tussen Kuopio en Joensuu staan twee orthodoxe kloosters: Lintula voor de vrouwen en voor de mannen het klooster Valamo. Dit klooster is een actief centrum van het orthodoxe religieuze leven en is een imitatie van het oorspronkelijke op een eilandje in het Ladogameer, dat in 1940 door Rusland werd veroverd.
De monniken vluchtten toen naar het Finse deel van Karelië en namen zo veel heiligdommen en kunstschatten mee als ze konden.
Aan de oever van het Heinävesimeer bouwden ze hun klooster weer op. In de hoofdkerk zijn prachtige iconen en schilderijen te bewonderen.
Blauwe touwen
Het bijwonen van een dienst blijkt een aparte beleving. De voorganger zingt de hele dienst een een aantal monniken beantwoordt hem met prachtig meerstemmig Gregoriaans gezang. Bijzonder om dit een keer mee te maken, al hebben we geen idee waar de mis over gaat. Bij het klooster hoort ook nog een oude bosbegraafplaats, vlak bij de camperplaats.
Negentien kilometer ten oosten van Hattuvaara markeert een rustiek monument het meest oostelijke puntje van het vasteland van de Europese Unie. Met blauwen touwen is het wandelpad ernaartoe aangegeven en borden maken in vijf verschillende talen duidelijk: tot hier en niet verder!
De grens met Rusland ligt op een eilandje in het Virmajärvi. In de kleuren van de Finse blauwwitte en de Russische roodgroene vlag geschilderde palen geven de exacte plaats aan.
Stroomversnellingen
We rijden heel relaxed door Finland. Bossen en meren wisselen elkaar af en we houden constant de bermen in de gaten, in verband met overstekende rendieren of elanden. Goed dat we ook onze snelheid aanpassen, want opeens duiken er twee elanden met een jong voor ons op. We staan ruimschoots op tijd stil.
Finland telt meer dan duizend meren, maar ook koski’s, ofwel stroomversnellingen. In het wandelgebied Ruunaa zijn er zes, over een lengte van ruim dertig kilometer met een hoogteverschil van bijna zestien meter. We wandelen vanaf de camperplek naar de Murrookoski en de Siikakoski, waar een mooie hangbrug ligt.
Het gebied is een eldorado voor rafters en de mogelijkheid bestaat om met een traditionele houten kerkboot door de koski’s te varen. Dat bewaren we voor een andere keer. Aan de hand van verse knaagsporen aan de bomen concluderen we dat dit ook het territorium van bevers is.
In de rivier de Torne älv, die de grens vormt tussen Finland en Zweden, ligt de Kukkolankoski. Daar wordt met name op salmon en whitefish gevist, niet met een hengel, maar op de traditionele manier, met een schepnet aan een lange stok. De vissers lossen elkaar voortdurend af, omdat het behoorlijk zwaar is om het schepnet in het snel stromende water in bedwang te houden. Zij balanceren daarbij op gammele steigers en we zien dat een van hen erin slaagt een zalm binnen te halen. Hij blijkt 6,5 kilogram te wegen. De gevangen whitefish wordt direct aan houten stokken gegrilld en in de nabijgelegen kiosk verkocht.
We maken een rondwandeling langs en door de kloof van Hiidenportti, in een van de 37 nationale parken, die een prachtig wildernisgebied vormt. Gezien de uitwerpselen moeten hier wolven, beren en lynxen leven, maar de dieren zelf komen we niet tegen. In Oulanka National Park, voor de Finnen belangrijk vanwege de Karhunkierros Trail van 82 kilometer, lopen we de Pieni Karhunkierros, ofwel de kleine berenroute. De hangbruggen en stroomversnellingen in dit park zijn van een geheel andere orde dan in Ruunaa. Over de rivier de Kitkajoki ligt een hangbrug waar je niet met anderen tegelijk over mag. Als we bij de Myllykoski komen, worden daar net een paar wildwatervaarders uit hun kano geslingerd. Alles loopt gelukkig goed af.
Beren spotten
We eten onze broodjes op bij een vuurplaats, die zoals gebruikelijk is voorzien van spiesen en tangen en met een vol houthok, inclusief zaag en bijl. We maken een vuurtje, al is het alleen maar voor de sfeer en om de muggen op afstand te houden. Meestal zien wij geen beren op de weg, maar in het noordoosten van Finland is dat een ander verhaal: de bruine beer is er de koning van het bosgebied Taiga. Net als de leeuw uit het Finse wapen is hij uitgeroepen tot Finlands nationale dier.
Om beren te spotten, rijden we naar Arola farm in Ruhtinansalmi, waar de weg eindigt bij de boerderij en Helena ons zeer vriendelijk ontvangt. We parkeren de camper naast een rijtje lodges en mogen gratis overnachten en gebruikmaken van toilet, douches en elektra. Ze laat vol trots zien dat het Finse tv-journaal enkele dagen geleden aandacht heeft besteed aan een bruine beer met twee welpen die in de omgeving zijn gespot. Die garantie krijgen wij niet en we zien onze kansen verder afnemen als Helena vertelt dat de afgelopen dagen geen beer zich heeft laten zien.
Jeru, de zoon van Helena, brengt ons met een busje naar een bos tegen de Russische grens aan. De deuren van het busje gaan zachtjes dicht en hij vraagt ons zo min mogelijk geluid te maken. Na een wandeling van tien minuten nemen we plaats in een observatiehut, met enkele met doeken gecamoufleerde gaten voor de camera. We mogen absoluut onze handen niet naar buiten steken, omdat de beren ons dan ruiken en zich niet laten zien. Muggen of niet, deet is verboden.
En dan volgt het wachten in doodse stilte. Om de kans iets te vergroten zijn wat visresten in een bak gelegd, waar de beren gek op zijn. Maar ook de vogels komen eropaf: we genieten van twee grote visarenden, die af- en aanvliegen. Zij kunnen echter niet bij de vis, omdat er een rooster en een grote kei op de bak zijn gelegd.
Na vier uur verschijnen ineens twee grote beren uit het niets. Onze adem stokt en we voelen de adrenaline door ons lijf stromen. We nemen in slow motion positie in om de mooiste foto’s te kunnen nemen en dat lukt. De beren slagen erin om met één zwaai zowel het rooster als de kei van de bak te gooien en smullen van de vis zoals een kind met zijn vinger honing uit een potje haalt. Wat een fascinerend gezicht.
Poppenkast
Als we in de plaats Suomutunturi aan wegnummer 5 bij de poolcirkel komen, hebben we bijna het noordelijkste puntje van onze reis door Finland bereikt. We buigen af naar Haparanda, dat net in Zweden ligt en ontkomen er niet aan even te stoppen bij de enige echte kerstman in Rovaniemi. Mensen gaan voor 30 euro met hem op de foto en vertrekken met tassen vol souvenirs. Wat ons betreft één grote commerciële poppenkast, maar kennelijk denkt niet iedereen daar zo over.
Voor de terugreis kiezen we voor een route aan de andere kant van de Botnische Golf, door Zweden, langs de Höga Kusten. We concluderen dat Finland voor camperaars een prachtig land is, waar het prima overnachten is op camping, camperplaatsen en vanwege het allemansrecht ook in het wild, zolang je de natuur respecteert. Het volgen van de Finse kustlijn bewaren we voor een volgende reis.
Websites
Weergaven: 3
