De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder die van juli tot september haar eitjes op de bovenkant van de takken van eikenbomen legt. Begin april komen de rupsen uit de eitjes, ze zijn dan nog ongevaarlijk. In ongeveer drie maanden tijd vervellen de rupsen vijf keer. Al die tijd blijven ze in de eiken zitten. Vervellen doen ze in herkenbare bolvormige nesten die bestaan uit een spinsel van draden, brandharen, vervellingshuid en uitwerpselen. Bij de vierde vervelling maakt de rups de brandharen die voor overlast zorgen, omstreeks mei. De bolvormige nesten hangen meestal aan de onderkant of in de oksels van de takken, maar kunnen ook op de stam voorkomen. Vanuit hun nesten gaan de rupsen ’s nachts ‘in optocht’ (vandaar de naam processierups) op zoek naar voedsel: eikenblaadjes.
Contact met haren, ook wel brandharen genoemd, kan binnen een paar uur klachten veroorzaken als hevige jeuk, bultjes, blaasjes, roodheid en ontsteking. De ogen kunnen rood en dik worden en/of ontstoken raken.
Voor meer informatie: de gemeentelijke aanpak van boomziekten, -gebreken of -plagen.
Melding maken
Nesten van de eikenprocessierups gezien in Amsterdam? U kunt dit online melden via het meldingssysteem van de Gemeente Amsterdam, of telefonisch via 14020.
Voor bewoners is de bestrijding op kosten van de gemeente.
Bedrijven en ondernemers zijn zelf verantwoordelijk voor de bestrijding. Schakel hiervoor tijdig een bestrijdingsbedrijf of hovenier in.
Zijn er risico’s voor de gezondheid?
Een volgroeide rups heeft ongeveer 700.000 haartjes, microscopisch klein en met het blote oog niet te zien. Bij aanraking dringen deze pijlvormige haren gemakkelijk in de huid, ogen en luchtwegen. Het is dus belangrijk om de rupsen niet aan te raken. Contact met haren, ook wel brandharen genoemd, kan binnen een paar uur klachten veroorzaken als hevige jeuk, bultjes, blaasjes, roodheid en ontsteking. De ogen kunnen rood en dik worden en/of ontstoken raken. Andere verschijnselen die kunnen optreden lijken op een verkoudheid: een loopneus, kriebel in de keel, hoesten, moeilijk slikken en kortademigheid. Ook kunt u algemene klachten krijgen, zoals braken, duizeligheid en koorts. Meestal verdwijnen de klachten vanzelf, dit kan wel enkele dagen tot twee weken duren. U loopt het risico van overlast van de brandharen van mei tot en met augustus.
In aanraking geweest met de eikenprocessierups?
Als u klachten hebt, dan is het belangrijk te voorkomen dat de brandharen zich verder over uw lichaam verspreiden. Op huid zonder huidhaar kunt u, direct na blootstelling aan de haren van de rups, met plakband de haren van de rups verwijderen. Vervolgens moet u uw huid en ogen met lauw water afspoelen. De brandharen zijn niet gemakkelijk te verwijderen uit kleding. Kleding met brandharen kunt u het beste grondig wassen (op 60ºC).
Bij hevige jeuk kunnen middelen tegen de jeuk verlichting geven, bijvoorbeeld: zalf op basis van menthol. Alleen met ernstiger klachten is het verstandig naar de huisarts te gaan. Zorg bij een bezoek aan een gebied waar de eikenprocessierups voorkomt voor goede bedekking van de hals, armen en benen en ga er niet op de grond zitten. Probeer direct contact met rupsen, (oude) brandharen, spinselnesten en vervellinghuidjes zoveel mogelijk te vermijden. Leg uw kinderen uit dat de eikenprocessierups gevaarlijk is.
(Huis)dieren
Ook dieren kunnen klachten van brandharen krijgen. Dit geldt vooral voor honden, paarden en koeien als ze in contact komen met brandharen. Voor honden zijn de afgevallen nesten in het gras gevaarlijk. Let erop dat ze die niet in hun bek nemen!
Weergaven: 246